فَمَنْ حَآجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ

فَمَنْ حَآجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءکُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءکُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةَ اللّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ (61) (سوره آل عمران)

ترجمه : هرگاه بعد از علم و دانشی که ( درباره مسیح ) به تو رسیده است ( باز ) با تو به ستیز پرداختند ، بدیشان بگو : بیائید ما فرزندان خود را دعوت می کنیم و شما هم فرزندان خود را فرا خوانید ، و ما زنان خود را دعوت می کنیم و شما هم زنان خود را فرا خوانید ، و ما خود را آماده می سازیم و شما هم خود را آماده سازید ، سپس دست دعا به سوی خدا برمی داریم و نفرین خدا را برای دروغگویان تمنّا می نمائیم .

وَالْمُسْتَغْفِرِینَ بِالأَسْحَارِ

الصَّابِرِینَ وَالصَّادِقِینَ وَالْقَانِتِینَ وَالْمُنفِقِینَ وَالْمُسْتَغْفِرِینَ بِالأَسْحَارِ(17) (سوره آل عمران)

ترجمه : و همان کسانی که ( در راه طاعت و عبادت ، و دوری از گناه و معصیت ، و تحمّل مشقّات و ناملایمات ) بردبار ، و ( در نیّت و کردار و گفتار ) درستکار ، و ( با خشوع و خضوع بر طاعت و عبادت ) مداوم و ماندگار ، و ( از آنچه می توانند و بدان دسترسی دارند ) بخشاینده ، و در سحرگاهان آمرزش خواهند .

شَهِدَ اللّهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِکَةُ وَأُوْلُواْ الْعِلْمِ قَآئِمَاً بِالْقِسْطِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ(18) (سوره آل عمران)

ترجمه : خداوند ( با نشان دادن جهان هستی به گونه یک واحد بهم پیوسته و یک نظام یگانه و ناگسسته ، عملاً ) گواهی می دهد این که معبودی جز او نیست ، و این که او ( در کارهای آفریدگان خود ) دادگری می کند ، و فرشتگان و صاحبان دانش ( هر یک به گونه ای در این باره ) گواهی می دهند . جز او معبودی نیست که هم توانا است و هم حکیم .

لاَ یُکَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا

لِّلَّهِ ما فِی السَّمَاواتِ وَمَا فِی الأَرْضِ وَإِن تُبْدُواْ مَا فِی أَنفُسِکُمْ أَوْ تُخْفُوهُ یُحَاسِبْکُم بِهِ اللّهُ فَیَغْفِرُ لِمَن یَشَاءُ وَیُعَذِّبُ مَن یَشَاءُ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ(284) (سوره بقره)

ترجمه : آنچه در آسمانها است و آنچه در زمین است ، از آن خدا است ، و ( لذا ) اگر آنچه را که در دل دارید آشکار سازید یا پنهان دارید ، خداوند شما را طبق آن محاسبه می کند ، سپس هر که را بخواهد ( و شایستگی داشته باشد ) می بخشد و هر کس را بخواهد ( و مستحق باشد ) عذاب می کند ، و خدا بر هر چیزی توانا است .

آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَمَلآئِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَیْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ وَقَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَکَ رَبَّنَا وَإِلَیْکَ الْمَصِیرُ(285) (سوره بقره)

ترجمه : فرستاده ( خدا ، محمّد ) معتقد است بدانچه از سوی پروردگارش بر او نازل شده است ( و شکّی در رسالت آسمانی خود ندارد ) و مؤمنان ( نیز ) بدان باور دارند . همگی به خدا و فرشتگان او و کتابهای وی و پیغمبرانش ایمان داشته ( و می گویند : ) میان هیچ یک از پیغمبران او فرق نمی گذاریم ( و سرچشمه رسالت ایشان را یکی می دانیم ) . و می گویند : ( اوامر و نواهی ربّانی را توسّط محمّد ) شنیدیم و اطاعت کردیم . پروردگارا ! آمرزش تو را خواهانیم ، و بازگشت به سوی تو است .

لاَ یُکَلِّفُ اللّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَهَا لَهَا مَا کَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اکْتَسَبَتْ رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَیْنَا إِصْراً کَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنتَ مَوْلاَنَا فَانصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْکَافِرِینَ(286) (سوره بقره)

ترجمه : خداوند به هیچ کس جز به اندازه توانائیش تکلیف نمی کند ( و هیچ گاه بالاتر از میزان قدرت شخص از او وظائف و تکالیف نمی خواهد . انسان ) هر کار ( نیکی که ) انجام دهد برای خود انجام داده و هر کار ( بدی که ) بکند به زیان خود کرده است . پروردگارا ! اگر ما فراموش کردیم یا به خطا رفتیم ، ما را ( بدان ) مگیر ( و مورد مؤاخذه و پرس و جو قرار مده ) ، پروردگارا ! بار سنگین ( تکالیف دشوار ) را بر ( دوش ) ما مگذار آن چنان که ( به خاطر گناه و طغیان ) بر ( دوش ) کسانی که پیش از ما بودند گذاشتی . پروردگارا ! آنچه را که یارای آن را نداریم بر ما بار مکن ( و ما را به بلاها و محنتها گرفتار مساز ) و از ما درگذر و ( قلم عفو بر گناهانمان کش ) و ما را ببخشای و به ما رحم فرمای . تو یاور و سرور مائی ، پس ما را بر جمعیّت کافران پیروز گردان.

إِذَا تَدَایَنتُم بِدَیْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاکْتُبُوهُ

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا تَدَایَنتُم بِدَیْنٍ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَاکْتُبُوهُ وَلْیَکْتُب بَّیْنَکُمْ کَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلاَ یَأْبَ کَاتِبٌ أَنْ یَکْتُبَ کَمَا عَلَّمَهُ اللّهُ فَلْیَکْتُبْ وَلْیُمْلِلِ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ وَلْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلاَ یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئاً فَإن کَانَ الَّذِی عَلَیْهِ الْحَقُّ سَفِیهاً أَوْ ضَعِیفاً أَوْ لاَ یَسْتَطِیعُ أَن یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهُ بِالْعَدْلِ وَاسْتَشْهِدُواْ شَهِیدَیْنِ من رِّجَالِکُمْ فَإِن لَّمْ یَکُونَا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَامْرَأَتَانِ مِمَّن تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَاء أَن تَضِلَّ إْحْدَاهُمَا فَتُذَکِّرَ إِحْدَاهُمَا الأُخْرَى وَلاَ یَأْبَ الشُّهَدَاء إِذَا مَا دُعُواْ وَلاَ تَسْأَمُوْاْ أَن تَکْتُبُوْهُ صَغِیراً أَو کَبِیراً إِلَى أَجَلِهِ ذَلِکُمْ أَقْسَطُ عِندَ اللّهِ وَأَقْومُ لِلشَّهَادَةِ وَأَدْنَى أَلاَّ تَرْتَابُواْ إِلاَّ أَن تَکُونَ تِجَارَةً حَاضِرَةً تُدِیرُونَهَا بَیْنَکُمْ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَلاَّ تَکْتُبُوهَا وَأَشْهِدُوْاْ إِذَا تَبَایَعْتُمْ وَلاَ یُضَآرَّ کَاتِبٌ وَلاَ شَهِیدٌ وَإِن تَفْعَلُواْ فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِکُمْ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَیُعَلِّمُکُمُ اللّهُ وَاللّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ(282) (سوره بقره)

ترجمه : ای کسانی که ایمان آورده اید ! هرگاه به همدیگر تا مدّت معیّنی ( از لحاظ روز و ماه و سال ) وامی دادید ، آن را بنویسید ، و باید نویسنده ای دادگرانه آن را بنویسد ، و هیچ نویسنده ای از نوشتن ( سند ) بدان گونه که خدا بدو آموخته است ، سرپیچی نکند . پس نویسنده باید بنویسد و آن کس که حق بر ذمّه او است ، باید املاء کند و از پروردگارش بترسد و چیزی از آن نکاهد ، و اگر کسی که حق بر ذمّه او است کم خرد یا ( به سبب کوچکی یا بیماری یا پیری ) ناتوان باشد ، یا ( به سبب لالی یا گنگی یا ناآشنائی با زبان ) او نتواند که املاء کند ، باید ولی او ( که شرع یا حاکم برای وی تعیین کرده است ) دادگرانه املاء کند . و دو نفر از مردان خود را به گواهی گیرید ، و اگر دو مرد نبودند ، یک مرد و دو زن ، از میان کسانی گواه کنید که مورد رضایت و اطمینان شما هستند . - ( این دو زن به همراه یکدیگر باید شاهد قرار گیرند ) تا اگر یکی انحرافی پیدا کرد ، دیگری بدو یادآوری کند - و چون گواهان را به گواهی خوانند باید که از این کار خودداری نورزند . و از نوشتن وام - خواه کم باشد یا زیاد - تا سررسید آن دلگیر نشوید . این در پیشگاه ( شریعت ) خدا دادگرانه تر و برای گواهی ( و صحّت شهادت ) استوارتر ، و برای آن که دچار شکّ و تردید نشوید ، بهتر می باشد . مگر این که داد و ستد حاضر و نقدی باشد که در میان خود دست به دست می کنید ، پس در این صورت بر شما باکی نیست اگر آن را ننویسید . و هنگامی که خرید و فروش ( نقدی ) می کنید ( باز هم ) کسانی را به گواهی گیرید ، و نویسنده و گواه نباید که زیان ببینند و نباید که زیان برسانند ، و اگر چنین کنید از فرمان خدا بیرون رفته اید ( و بر حکم او شوریده اید ) . و از خدا بترسید ( و اوامر و نواهی او را پیش چشم دارید ) و خداوند ( آنچه را که به نفع شما یا به زیان شما است ) به شما می آموزد ، و خداوند به آنچه می کنید آگاه است .

وَإِن کُنتُمْ عَلَى سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُواْ کَاتِباً فَرِهَانٌ مَّقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکُم بَعْضاً فَلْیُؤَدِّ الَّذِی اؤْتُمِنَ أَمَانَتَهُ وَلْیَتَّقِ اللّهَ رَبَّهُ وَلاَ تَکْتُمُواْ الشَّهَادَةَ وَمَن یَکْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ(283) (سوره بقره)

ترجمه : و اگر در سفر بودید و نویسنده ای نیافتید ، پس چیزهائی گروگان بگیرید . و اگر برخی از شما به برخی دیگر اطمینان کرد ، باید کسی که امین شمرده شده است ، امانت او را بازپس دهد ( و بستانکار در گروگان که امانتی محسوب است خیانت روا ندارد ، و بدهکار وام را که ودیعه ای بشمار است ، به موقع بپردازد ) و از خدائی که پروردگار او است بترسد ، و گواهی را پنهان نکنید و هرکس آن را پنهان دارد قلبش بزهکار است ، و خدا بدانچه انجام می دهید آگاه است .

یَمْحَقُ اللّهُ الْرِّبَا وَیُرْبِی الصَّدَقَاتِ

الَّذِینَ یَأْکُلُونَ الرِّبَا لاَ یَقُومُونَ إِلاَّ کَمَا یَقُومُ الَّذِی یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ قَالُواْ إِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللّهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا فَمَن جَاءهُ مَوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَانتَهَىَ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللّهِ وَمَنْ عَادَ فَأُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ(275) (سوره بقره)

ترجمه : کسانی که ربا می خورند ( از گورهای خود به هنگام دوباره زنده شدن ، یا از مشی اجتماعی خود در دنیا ) برنمی خیزند مگر همچون کسی که ( - بنا به گمان عربها - ) شیطان او را سخت دچار دیوانگی سازد ( و نتواند تعادل خود را حفظ کند ) ؛ این از آن رو است که ایشان می گویند : خرید و فروش نیز مانند ربا است . و حال آن که خداوند خرید و فروش را حلال کرده است و ربا را حرام نموده است . پس هر که اندرز پروردگارش به او رسید و ( از رباخواری ) دست کشید ، آنچه پیشتر بوده ( و سود و نزولی که قبلاً دریافت نموده است ) از آن او است و سروکارش با خدا است ؛ امّا کسی که برگردد ( و مجدّدا مرتکب رباخواری شود ) این گونه کسانی اهل آتشند و جاودانه در آن می مانند .

یَمْحَقُ اللّهُ الْرِّبَا وَیُرْبِی الصَّدَقَاتِ وَاللّهُ لاَ یُحِبُّ کُلَّ کَفَّارٍ أَثِیمٍ(276) (سوره بقره)

ترجمه : خداوند ( برکت ) ربا را ( و اموالی را که ربا با آن بیامیزد ) نابود می کند و ( ثواب ) صدقات را ( و اموالی را که از آن بذل و بخشش شود ) فزونی می بخشد ، و خداوند هیچ انسان ناسپاس گنهکاری را دوست نمی دارد .

إِنَّ الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُواْ الصَّلاَةَ وَآتَوُاْ الزَّکَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ(277) (سوره بقره)

ترجمه : بیگمان کسانی که ایمان بیاورند و کار شایسته انجام بدهند و نماز را چنان که باید برپای دارند و زکات را بپردازند ، مزدشان نزد پروردگارشان است و نه بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می شوند.

 
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبَا إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ(278) (سوره بقره)

ترجمه : ای کسانی که ایمان آورده اید ! از ( عذاب و عقاب ) خدا بپرهیزید و آنچه از ( مطالبات ) ربا ( در پیش مردم ) باقی مانده است فروگذارید ، اگر مؤمن هستید .

فَإِن لَّمْ تَفْعَلُواْ فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِّنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ وَإِن تُبْتُمْ فَلَکُمْ رُؤُوسُ أَمْوَالِکُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ(279) (سوره بقره)

ترجمه : پس اگر چنین نکردید ، بدانید که به جنگ با خدا و پیغمبرش برخاسته اید ، و اگر توبه کردید ( و از رباخواری دست کشیدید و اوامر دین را گردن نهادید ) اصل سرمایه هایتان از آن شما است ، نه ستم می کنید و نه ستم می بینید .

وَإِن کَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَیْسَرَةٍ وَأَن تَصَدَّقُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ(280) (سوره بقره)

ترجمه : و اگر ( بدهکار ) تنگدست باشد ، پس مهلت ( بدو داده ) می شود تا گشایشی فرا رسد ، و اگر ( قدرت پرداخت نداشته باشد و شما همه وام خود را ، یا برخی از آن را بدو ) ببخشید ، برایتان بهتر خواهد بود اگر دانسته باشید .

وَاتَّقُواْ یَوْماً تُرْجَعُونَ فِیهِ إِلَى اللّهِ ثُمَّ تُوَفَّى کُلُّ نَفْسٍ مَّا کَسَبَتْ وَهُمْ لاَ یُظْلَمُونَ(281) (سوره بقره)

ترجمه : و از ( عذاب و عقاب ) روزی بپرهیزید که در آن به سوی خدا بازگردانده می شوید ؛ سپس به هرکسی آنچه را فراچنگ آورده است به تمامی بازپس داده می شود ، و به آنان ستم نخواهد شد .