یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ یَحِلُّ لَکُمْ أَن تَرِثُواْ النِّسَاء کَرْهاً وَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُواْ بِبَعْضِ مَا آتَیْتُمُوهُنَّ إِلاَّ أَن یَأْتِینَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَیِّنَةٍ وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِن کَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَن تَکْرَهُواْ شَیْئاً وَیَجْعَلَ اللّهُ فِیهِ خَیْراً کَثِیراً(19) (سوره نساء)
ترجمه : ای کسانی که ایمان آورده اید ! برای شما درست نیست که زنان را (
همچون کالائی ) به ارث برید ( و ایشان را بدون مهریّه و رضایت ، به ازدواج خود در
آورید ، و ) حال آن که آنان چنین کاری را نمی پسندند و وادار بدان می گردند . و
آنان را تحت فشار قرار ندهید تا بدین وسیله ( ایشان را وادار به چشم پوشی از قسمتی
از مهریّه کنید و ) برخی از آنچه را که بدیشان داده اید فراچنگ آرید . مگر این که
آنان ( با نشوز و سوءخلق و فسق و فجور ) دچار گناه آشکاری شوند ( که در این صورت
می توانید بر آنان سختگیری کنید ، یا به هنگام طلاق قسمتی از مهریّه را بازپس
گیرید ) . و با زنان خود به طور شایسته ( در گفتار و در کردار ) معاشرت کنید ، و
اگر هم از آنان ( به جهاتی ) کراهت داشتید ( شتاب نکنید و زود تصمیم به جدائی
نگیرید ) زیرا که چه بسا از چیزی بدتان بیاید و خداوند در آن خیر و خوبی فراوانی
قرار بدهد .
وَإِنْ أَرَدتُّمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَّکَانَ زَوْجٍ وَآتَیْتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنطَاراً فَلاَ تَأْخُذُواْ مِنْهُ شَیْئاً أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَاناً وَإِثْماً مُّبِیناً(20) (سوره نساء)
ترجمه : و اگر خواستید همسری را به جای همسری برگزینید ، هر چند مال فراوانی هم
مهر یکی از آنان کرده باشید ، برای شما درست نیست که چیزی از آن مال دریافت دارید
. آیا با بهتان و گناه آشکار ، آن را دریافت می دارید ؟ ! ( مگر مؤمنان را چنین
کاری سزد ؟ ! ) .
وَکَیْفَ تَأْخُذُونَهُ وَقَدْ أَفْضَى بَعْضُکُمْ إِلَى بَعْضٍ وَأَخَذْنَ مِنکُم
مِّیثَاقاً غَلِیظاً(21) (سوره نساء)
ترجمه : و چگونه ( سزاوار شما است که ) آن را بازپس بگیرید ؟ و حال آن که با
یکدیگر آمیزش داشته اید و هر یک بر عورت دیگری اطّلاع پیدا کرده اید و ( گذشته از
این ) زنان پیمان محکمی ( هنگام ازدواج ) از شما گرفته اند ( و خداوند برابر آن ،
امر زناشوئی را حلال نموده است ) .
وَلاَ تَنکِحُواْ مَا نَکَحَ آبَاؤُکُم مِّنَ النِّسَاء إِلاَّ مَا قَدْ سَلَفَ
إِنَّهُ کَانَ فَاحِشَةً وَمَقْتاً وَسَاء سَبِیلاً(22) (سوره نساء)
ترجمه : و با زنانی ازدواج نکنید که پدران شما با آنان ازدواج کرده اند .
چرا که این کار ، عمل بسیار زشتی است و ( در پیش خدا و مردم ) مبغوض بوده و روش
بسیار نادرستی است ؛ مگر آنچه گذشته است ( و در زمان جاهلیّت بوده است که مورد عفو
خدا قرار می گیرد ) .
حُرِّمَتْ عَلَیْکُمْ أُمَّهَاتُکُمْ وَبَنَاتُکُمْ وَأَخَوَاتُکُمْ
وَعَمَّاتُکُمْ وَخَالاَتُکُمْ وَبَنَاتُ الأَخِ وَبَنَاتُ الأُخْتِ
وَأُمَّهَاتُکُمُ اللاَّتِی أَرْضَعْنَکُمْ وَأَخَوَاتُکُم مِّنَ الرَّضَاعَةِ
وَأُمَّهَاتُ نِسَآئِکُمْ وَرَبَائِبُکُمُ اللاَّتِی فِی حُجُورِکُم مِّن
نِّسَآئِکُمُ اللاَّتِی دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمْ تَکُونُواْ دَخَلْتُم
بِهِنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْکُمْ وَحَلاَئِلُ أَبْنَائِکُمُ الَّذِینَ مِنْ
أَصْلاَبِکُمْ وَأَن تَجْمَعُواْ بَیْنَ الأُخْتَیْنِ إَلاَّ مَا قَدْ سَلَفَ
إِنَّ اللّهَ کَانَ غَفُوراً رَّحِیماً(23) (سوره نساء)
ترجمه : خداوند بر شما حرام نموده است ازدواج با مادرانتان ، دخترانتان ،
خواهرانتان ، عمّه هایتان ، خاله هایتان ، برادرزادگانتان ، خواهرزادگانتان ،
مادرانی که به شما شیر داده اند ، خواهران رضاعیتان ، مادران همسرانتان ، دختران
همسرانتان از مردان دیگر که تحت کفالت و رعایت شما پرورش یافته و با مادرانشان
همبستر شده اید ، ولی اگر با مادرانشان همبستر نشده باشید ، گناهی ( در ازدواج با
چنین دخترانی ) بر شما نیست ، همسران پسران صلبی خود ، و ( بالاخره این که ) دو
خواهر را با هم جمع آورید ، مگر آنچه گذشته است ( که با ترک یکی از آن دو خواهر ،
قلم عفو بر این کار که در زمان جاهلیّت واقع شده است ، کشیده خواهد شد ) . بیگمان
خداوند بسی آمرزنده است ( و گذشته را نادیده می گیرد ، و ) مهربان است ( و در آنچه
برایتان وضع می کند حال شما را مراعات می دارد ) .
وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاء إِلاَّ مَا مَلَکَتْ
أَیْمَانُکُمْ کِتَابَ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَأُحِلَّ لَکُم مَّا وَرَاء ذَلِکُمْ
أَن تَبْتَغُواْ بِأَمْوَالِکُم مُّحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُم
بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَیْکُمْ
فِیمَا تَرَاضَیْتُم بِهِ مِن بَعْدِ الْفَرِیضَةِ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلِیماً
حَکِیماً(24) (سوره نساء)
ترجمه : و زنان شوهردار ( بر شما حرام شده اند ) مگر زنانی که ( آنان را در جنگ
دینی مسلمانان با کافران ) اسیر کرده باشید ، که ( در این صورت نکاح شوهران
کافرشان با اسارت لغو می گردد و بعد از زدوده شدن رحم ایشان ، ) برای شما حلال می
باشند . این را خدا بر شما واجب گردانده است ( پس آنچه را که او بر شما حرام نموده
است حرام بدانید و آن را مراعات دارید ) . برای شما ازدواج با زنان دیگری جز اینان
( یعنی جز زنان مؤمن حرام ) حلال گشته است و می توانید با اموال خود ( از راه شرعی
) زنانی را جویا شوید و با ایشان ازدواج کنید ( بدان شرط که منظورتان زنا و دوست
بازی نباشد و ) پاکدامن و از زنا خویشتندار باشید . پس اگر با زنی از زنان ازدواج
کردید و از او کام گرفتید ، باید که مهریّه او را ( چنان که مقرّر است بدون کم و
کاست و در موعد خود ) بپردازید ، و این واجبی ( از واجبات الهی ) است . و بعد از
تعیین مهریّه ، گناهی بر شما نیست در آنچه میان خود بر آن توافق می نمائید ( مثلاً
این که همسر با رضا و رغبت از مقداری از مهریّه خود چشم پوشی کند و یا شوهر
مشتاقانه مقداری بر اندازه مهریّه بیفزاید ) . بیگمان خداوند ( پیوسته بر مصالح
بندگان خود ) آگاه ( و در احکامی که برای آنان وضع می نماید ) حکیم بوده ( و می
باشد ) .
وَمَن لَّمْ یَسْتَطِعْ مِنکُمْ طَوْلاً أَن یَنکِحَ
الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِن مِّا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُم مِّن
فَتَیَاتِکُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِإِیمَانِکُمْ بَعْضُکُم مِّن
بَعْضٍ فَانکِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ
بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَیْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلاَ مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ
فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَیْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَیْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى
الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِکَ لِمَنْ خَشِیَ الْعَنَتَ مِنْکُمْ وَأَن
تَصْبِرُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ(25) (سوره نساء)
ترجمه : و اگر کسی از شما نتوانست با زنان آزاده مؤمن ازدواج کند ، می
تواند با کنیزان مؤمنی ازدواج نماید . خداوند آگاه از ایمان شما است . ( از ازدواج
با کنیزان مؤمن سرپیچی نکنید ، چرا که ) برخی از برخی هستید ( و شما و ایشان در
برابر دین یکسان می باشید ) ، لذا با اجازه صاحبان آنان با ایشان ازدواج کرده و
مهریّه ایشان را زیبا و پسندیده و برابر عرف و عادت ( به تمام و کمال ) بپردازید .
کنیزانی را برگزینید که با عفّت و پاکدامن باشند و برای خود دوستانی ( نامشروع )
برنگزینند . اگر پس از ازدواج ، از ایشان زنا سر زد ، عقوبت ایشان نصف عقوبت زنان
آزاده ( یعنی : پنجاه تازیانه ) است . ازدواج با کنیزان به هنگام عدم قدرت برای
کسی از شما آزاد است که ترس از فساد داشته باشد ( و بترسد به مشقّتی دچار شود که
به زنا منتهی گردد ) . و اگر شکیبائی ورزید ( و از ازدواج با کنیزان خودداری کنید
و بتوانید عفّت خود را مراعات دارید ) برای شما بهتر است . و خداوند دارای مغفرت و
مرحمت فراوان است .
یُرِیدُ اللّهُ لِیُبَیِّنَ لَکُمْ وَیَهْدِیَکُمْ سُنَنَ الَّذِینَ مِن
قَبْلِکُمْ وَیَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ(26) (سوره نساء)
ترجمه : خداوند می خواهد ( قوانین دین و مصالح امور را ) برایتان روشن کند
و شما را به راه کسانی ( از پیغمبران و صالحان ) رهنمود کند که پیش از شما بوده
اند ، و توبه ( لغزشها و بزهکاریهای پیشین ) شما را بپذیرد ، و خداوند آگاه ( از
احوال بندگان است و قوانینی را برایتان وضع می نماید که مصلحت و منفعت شما را در
بر دارد ) و حکیم است ( و برابر حکمت ، احکام شریعت را صادر می نماید ) .
وَاللّهُ یُرِیدُ أَن یَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَیُرِیدُ الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ
الشَّهَوَاتِ أَن تَمِیلُواْ مَیْلاً عَظِیماً(27) (سوره نساء)
ترجمه : خداوند می خواهد توبه شما را بپذیرد ( و به سوی طاعت و عبادت برگردید و از
لوث گناهان پاک و پاکیزه گردید ) و کسانی که به دنبال شهوات راه می افتند ، می
خواهند که ( از حق دور شوید و به سوی باطل بگرائید و از راه راست ) خیلی منحرف
گردید ( تا همچون ایشان شوید ) .
یُرِیدُ اللّهُ أَن یُخَفِّفَ عَنکُمْ وَخُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِیفاً(28) (سوره
نساء)
ترجمه : خداوند می خواهد ( با وضع احکام سهل و ساده ) کار را بر شما آسان کند (
چرا که او می داند که انسان در برابر غرائز و امیال خود ناتوان است ) و انسان ضعیف
آفریده شده است ( و در امر گرایش به زنان تاب مقاومت ندارد ) .
وَاللاَّتِی یَأْتِینَ الْفَاحِشَةَ مِن نِّسَآئِکُمْ فَاسْتَشْهِدُواْ عَلَیْهِنَّ أَرْبَعةً مِّنکُمْ فَإِن شَهِدُواْ فَأَمْسِکُوهُنَّ فِی الْبُیُوتِ حَتَّىَ یَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ یَجْعَلَ اللّهُ لَهُنَّ سَبِیلاً(15) (سوره نساء)
ترجمه : و کسانی که از زنان شما مرتکب زنا می شوند ، چهار نفر از ( مردان عادل )
خودتان را به عنوان شاهد بر آنان به گواهی طلبید ، پس اگر گواهی دادند ، آنان را
در خانه های ( خود برای حفظ ایشان و دفع هرگونه شرّ و فسادی ) نگاه دارید تا
مرگشان فرا می رسد یا این که خداوند راهی را برای ( زندگی پاک و درست ، یا عقوبت )
آنان ( با ازدواج یا توبه ، یا وضع حکم دیگری ) باز می کند .
وَاللَّذَانَ یَأْتِیَانِهَا مِنکُمْ فَآذُوهُمَا فَإِن تَابَا وَأَصْلَحَا
فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمَا إِنَّ اللّهَ کَانَ تَوَّاباً رَّحِیماً(16) (سوره نساء)
ترجمه : و مرد و زنی که از شما زنا می کنند ( و متزوّج نمی باشند ) آنان را
بیازارید ( و بعد از شهادت چهار نفر مرد عادل ، توبیخشان نمائید ) . ولی اگر توبه
کردند ( و از کرده خود پشیمان شدند ) و به اصلاح ( حال و تغییر احوال خود )
پرداختند ، دست از آنان بدارید ( و نه با گفتار و نه با کردار ، ایشان را به دنبال
عقوبت و شکنجه لازم نیازارید و گذشته را به یادشان نیارید ؛ چرا که ) بیگمان
خداوند بسیار توبه پذیر و مهربان است .
إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللّهِ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ السُّوَءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ یَتُوبُونَ مِن قَرِیبٍ فَأُوْلَئِکَ یَتُوبُ اللّهُ عَلَیْهِمْ وَکَانَ اللّهُ عَلِیماً حَکِیماً(17) (سوره نساء)
ترجمه : بیگمان خداوند تنها توبه کسانی را می پذیرد که از روی نادانی ( و سفاهت و
حماقت ناشی از شدّت خشم و غلبه شهوت بر نفس ) به کار زشت دست می یازند ، سپس هرچه
زودتر ( پیش از مرگ ، به سوی خدا ) برمی گردند ( و از کرده خود پشیمان می گردند )
، خداوند توبه و برگشت آنان را می پذیرد . و خداوند آگاه ( از مصالح بندگان و صدق
نیّت توبه کنندگان است و ) حکیم است ( و از روی حکمت درگاه توبه را بر روی توبه
کنندگان باز گذاشته است ) .
وَلَیْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ السَّیِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّی تُبْتُ الآنَ وَلاَ الَّذِینَ یَمُوتُونَ وَهُمْ کُفَّارٌ أُوْلَئِکَ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَاباً أَلِیماً(18) (سوره نساء)
ترجمه : توبه کسانی پذیرفته نیست که مرتکب گناهان می گردند ( و به دنبال انجام
آنها مبادرت به توبه نمی نمایند و بر کرده خویش پشیمان نمی گردند ) تا آن گاه که
مرگ یکی از آنان فرا می رسد و می گوید : هم اینک توبه می کنم ( و پشیمانی خویش را
اعلام می دارم ) . همچنین توبه کسانی پذیرفته نیست که بر کفر می میرند ( و جهان را
کافرانه ترک می گویند ) . هم برای اینان و هم آنان عذاب دردناکی را تهیّه دیده ایم
.
یُوصِیکُمُ اللّهُ فِی أَوْلاَدِکُمْ لِلذَّکَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَیَیْنِ فَإِن کُنَّ نِسَاء فَوْقَ اثْنَتَیْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَکَ وَإِن کَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَلأَبَوَیْهِ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَکَ إِن کَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِن لَّمْ یَکُن لَّهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِن کَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأُمِّهِ السُّدُسُ مِن بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِی بِهَا أَوْ دَیْنٍ آبَآؤُکُمْ وَأَبناؤُکُمْ لاَ تَدْرُونَ أَیُّهُمْ أَقْرَبُ لَکُمْ نَفْعاً فَرِیضَةً مِّنَ اللّهِ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلِیما حَکِیماً(11) (سوره نساء)
ترجمه : خداوند درباره ( ارث بردن ) فرزندانتان ( و پدران و مادرانتان ) به
شما فرمان می دهد و بر شما واجب می گرداند که ( چون مُردید و دخترانی و پسرانی از
خود به جای گذاشتید ) بهره یک مرد به اندازه بهره دو زن است . اگر فرزندانتان همه
دختر بودند و تعدادشان ( دو و یا ) بیشتر از دو بود ، دو سوم ترکه بهره ایشان است
، و اگر ورثه تنها یک دختر باشد ، نصف ترکه از آن او است ، ( و چه ورثه یک دختر و
چه بیشتر باشند ، باقیمانده ترکه متعلّق به سایر ورثه بر حسب استحقاق است ) . اگر
مرده دارای فرزند و پدر و مادر باشد ، به هر یک از پدر و مادر یک ششم ترکه می رسد
( و باقیمانده بین فرزندان او به ترتیب سابق تقسیم می گردد ) . و اگر مرده دارای
فرزند ( یا نوه ) نباشد و تنها پدر و مادر از او ارث ببرند ، یک سوم ترکه به مادر
می رسد ( و باقیمانده از آن پدر خواهد بود ) . اگر مرده ( علاوه از پدر و مادر )
برادرانی ( یا خواهرانی ، از پدر و مادر یا از یکی از آن دو ) داشته باشد ، به
مادرش یک ششم می رسد . ( همه این سهام مذکور ) پس از انجام وصیّتی است که مرده می
کند و بعد از پرداخت وامی است که بر عهده دارد ( و پرداخت وام مقدّم بر انجام
وصیّت است ) . شما نمی دانید پدران و مادران و فرزندانتان کدام یک برای شما
سودمندترند . ( خیر و صلاح در آن چیزی است که خدا بدان دستور داده است ) . این
فریضه الهی است و خداوند دانا ( به مصالح شما ) و حکیم است ( در آنچه بر شما واجب
نموده است ) .
وَلَکُمْ نِصْفُ مَا تَرَکَ أَزْوَاجُکُمْ إِن لَّمْ یَکُن لَّهُنَّ وَلَدٌ فَإِن کَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَکُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْنَ مِن بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصِینَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَکْتُمْ إِن لَّمْ یَکُن لَّکُمْ وَلَدٌ فَإِن کَانَ لَکُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَکْتُم مِّن بَعْدِ وَصِیَّةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَیْنٍ وَإِن کَانَ رَجُلٌ یُورَثُ کَلاَلَةً أَو امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِکُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ فَإِن کَانُوَاْ أَکْثَرَ مِن ذَلِکَ فَهُمْ شُرَکَاء فِی الثُّلُثِ مِن بَعْدِ وَصِیَّةٍ یُوصَى بِهَا أَوْ دَیْنٍ غَیْرَ مُضَآرٍّ وَصِیَّةً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَلِیمٌ(12) (سوره نساء)
ترجمه : و برای شما نصف دارائی به جای مانده همسرانتان است ، اگر فرزندی (
از شما یا از دیگران و یا نوه یا نوادگانی ) نداشته باشند ( و باقی ترکه ، برابر
آیه قبلی ، به فرزندانشان و پدران و مادرانشان تعلّق می گیرد ) و اگر فرزندی داشته
باشند ، سهم شما یک چهارم ترکه است ( و باقیمانده ترکه به ذوی الفروض و عصبه ، یا
ذوی الارحام یا بیت المال می رسد . به هرحال چه فرزندی نداشته باشند و چه فرزندی
داشته باشند ، سهم شما ) پس از انجام وصیّتی است که کرده اند و پرداخت وامی است که
بر عهده دارند ( و پرداخت وام بر انجام وصیّت مقدّم است ) . و برای زنان شما یک
چهارم ترکه شما است اگر فرزندی ( یا نوه و نوادگانی از آنان یا از دیگران ) نداشته
باشید . ( اگر همسر یک نفر باشد ، یک چهارم را تنها دریافت می دارد ، و اگر دو
همسر و بیشتر باشند ، یک چهارم به طور مساوی میانشان تقسیم می گردد . باقیمانده
ترکه به خویشاوندان و وابستگان به ترتیب استحقاق می رسد ) . و اگر شما فرزندی ( یا
نوه و نوادگانی ) داشتید ، سهمیّه همسرانتان یک هشتم ترکه بوده ( و بقیّه ترکه به
فرزندانتان و پدران و مادرانتان - همان گونه که ذکر شد - می رسد . البتّه ) پس از
انجام وصیّتی است که می کنید و بعد از وامی است که بر عهده دارید . و اگر مردی یا
زنی به گونه کَلالَه ارث از آنان برده شد ( و فرزند و پدری نداشتند ) و برادر (
مادری ) یا خواهر ( مادری ) داشتند ، سهم هر یک از آن دو ، یک ششم ترکه است ( و
فرقی میان آن دو نیست ) و اگر بیش از آن ( تعداد ، یعنی یک برادر مادری و یک خواهر
مادری ) بودند ، آنان در یک سوم با هم شریکند ( و به طور یکسان یک سوم را میان خود
تقسیم می کنند . البتّه این هم ) پس از انجام وصیّتی است که بدان توصیه شده است و
یا پرداخت وامی است که بر عهده مرده است . وصیّت و وامی که ( به بازماندگان
) زیان نرساند ( یعنی وصیّت از بیش از یک سوم نباشد و مرده از روی غرض اقرار به
وامی نکند که بر عهده او نیست ، و یا صرف نظر از وامی نکند که بر دیگران دارد . و
. . . ) . این سفارش خدا است و خدا دانا ( به آن چیزی است که به نفع شما است و
آگاه از نیّات وصیّت کنندگان می باشد ) و شکیبا است ( و شتابی در عقاب شما ندارد ؛
چرا که چه بسا پشیمان شوید و به سویش برگردید ) .
تِلْکَ حُدُودُ اللّهِ وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَرَسُولَهُ یُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ
تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَذَلِکَ الْفَوْزُ
الْعَظِیمُ(13) (سوره نساء)
ترجمه : این ( احکام راجع به یتیمان و وصیّت و سهام مواریث ) حدود خدا ( در
میان حق و باطل ) است و ( آنها را محترم شمارید و از آنها درنگذرید و بدانید که )
هرکس از خدا و پیغمبرش ( در آنچه بدان دستور داده اند ) اطاعت کند ، خدا او را به
باغهای ( بهشت ) وارد می کند که در آنها رودبارها روان است و ( چنین کسانی )
جاودانه در آن می مانند و این پیروزی بزرگی است .
وَمَن یَعْصِ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَیَتَعَدَّ حُدُودَهُ یُدْخِلْهُ نَاراً
خَالِداً فِیهَا وَلَهُ عَذَابٌ مُّهِینٌ(14) (سوره نساء)
ترجمه : و آن کس که از خدا و پیغمبرش نافرمانی کند و از مرزهای ( قوانین ) خدا
درگذرد ، خداوند او را به آتش ( عظیم دوزخ ) وارد می گرداند که جاودانه در آن می
ماند و ( علاوه از آن ) او را عذاب خوارکننده ای است .
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالاً کَثِیراً وَنِسَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِی تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلَیْکُمْ رَقِیباً (1) (سوره نساء)
ترجمه : ای مردمان ! از ( خشم ) پروردگارتان بپرهیزید . پروردگاری که شما را از یک
انسان بیافرید و ( سپس ) همسرش را از نوع او آفرید ، و از آن دو نفر مردان و زنان
فراوانی ( بر روی زمین ) منتشر ساخت . و از ( خشم ) خدائی بپرهیزید که همدیگر را
بدو سوگند می دهید ؛ و بپرهیزید از این که پیوند خویشاوندی را گسیخته دارید ( و
صله رحم را نادیده گیرید ) ، زیرا که بیگمان خداوند مراقب شما است ( و کردار و
رفتار شما از دیده او پنهان نمی ماند ) .
وَآتُواْ الْیَتَامَى أَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَتَبَدَّلُواْ الْخَبِیثَ بِالطَّیِّبِ
وَلاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَهُمْ إِلَى أَمْوَالِکُمْ إِنَّهُ کَانَ حُوباً
کَبِیراً(2) (سوره نساء)
ترجمه : و به یتیمان اموالشان را ( بدان گاه که پا به رشد گذاشتند و به حدّ
بلوغ رسیدند ) بازپس بدهید ، و اموال ناپاک ( و بد خود ) را با اموال پاک ( و خوب
یتیمان ) جابجا نکنید ، و اموال آنان را با اموال خودتان ( به وسیله آمیختن و یا
تعویض کردن ) نخورید . بیگمان چنین کاری ، گناه بزرگی است .
وَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُواْ فِی الْیَتَامَى فَانکِحُواْ مَا طَابَ لَکُم
مِّنَ النِّسَاء مَثْنَى وَثُلاَثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُواْ
فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ ذَلِکَ أَدْنَى أَلاَّ تَعُولُواْ(3)
(سوره نساء)
ترجمه : و اگر ترسیدید که درباره یتیمان نتوانید دادگری کنید ( و دچار گناه بزرگ
شوید ، از این هم بترسید که نتوانید میان زنان متعدّد خود دادگری کنید و از این
بابت هم دچار گناه بزرگ شوید . ولی وقتی که به خود اطمینان داشتید که می توانید
میان زنان دادگری کنید و شرائط و ظروف خاصّ تعدّد ازواج مهیّا بود ) با زنان دیگری
که برای شما حلالند و دوست دارید ، با دو یا سه یا چهار تا ازدواج کنید . اگر هم
می ترسید که نتوانید میان زنان دادگری را مراعات دارید ، به یک زن اکتفاء کنید یا
با کنیزان خود ( که هزینه کمتری و تکلّفات سبکتری دارند ) ازدواج نمائید . این (
کار ، یعنی اکتفاء به یک زن ، یا ازدواج با کنیزان ) سبب می شود که کمتر دچار
کجروی و ستم شوید و فرزندان کمتری داشته باشید .
وَآتُواْ النَّسَاء صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِن طِبْنَ لَکُمْ عَن شَیْءٍ مِّنْهُ نَفْساً فَکُلُوهُ هَنِیئاً مَّرِیئاً(4) (سوره نساء)
ترجمه : و مهریّه های زنان را به عنوان هدیّه ای خالصانه و فریضه ای خدایانه
بپردازید . پس اگر با رضایت خاطر چیزی از مهریّه خود را به شما بخشیدند ، آن را (
دریافت دارید و ) حلال و گوارا مصرف کنید .
وَلاَ تُؤْتُواْ السُّفَهَاء أَمْوَالَکُمُ الَّتِی جَعَلَ اللّهُ لَکُمْ قِیَاماً وَارْزُقُوهُمْ فِیهَا وَاکْسُوهُمْ وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلاً مَّعْرُوفاً(5) (سوره نساء)
ترجمه : اموال کم خردان را که در اصل اموال شما است به خود آنان تحویل ندهید . چرا
که خداوند اموال را برایتان قوام زندگی گردانده است . از ( ثمرات ) آن خوراک و
پوشاک ایشان را تهیّه کنید و با سخنان شایسته با آنان گفتگو کنید ( و ایشان را
نیازارید و با ایشان بدرفتاری نکنید ) .
وَابْتَلُواْ الْیَتَامَى حَتَّىَ إِذَا بَلَغُواْ النِّکَاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْداً فَادْفَعُواْ إِلَیْهِمْ أَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَأْکُلُوهَا إِسْرَافاً وَبِدَاراً أَن یَکْبَرُواْ وَمَن کَانَ غَنِیّاً فَلْیَسْتَعْفِفْ وَمَن کَانَ فَقِیراً فَلْیَأْکُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَیْهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُواْ عَلَیْهِمْ وَکَفَى بِاللّهِ حَسِیباً(6) (سوره نساء)
ترجمه : یتیمان را ( پیش از بلوغ با در اختیار قراردادن مقداری از مال و نظارت بر
نحوه معامله و کارآئی ایشان در میدان زندگی ، پیوسته ) بیازمائید تا آن گاه که به
سن ازدواج می رسند . اگر از آنان صلاحیّت و حسن تصرّف دیدید ، اموالشان را بدیشان
برگردانید ، و اموال یتیمان را با اسراف و تبذیر و با عجله و شتاب نخورید ( و به
خود بگوئید که ) پیش از آن که بزرگ شوند ( و اموال را از دست ما بازپس بگیرند آن
را هرگونه که بخواهیم خرج می کنیم ! و از سرپرستان آنان ) هرکس که ثروثمند است (
از دریافت اجرت سرپرستی و دست زدن به مال ایشان ) خودداری کند ، و هرکس که نیازمند
باشد به طرز شایسته ( و به اندازه حقّ الزحمه خود و نیاز عرفی ، از آن ) بخورد . و
هنگامی که اموالشان را به خودشان ( بعد از بلوغ ) بازپس دادید ، بر آنان شاهد
بگیرید ، و ( اگرچه علاوه از گواهان ، خدا گواه است و ) کافی است خدا حسابرس و
مراقب باشد .
لِّلرِّجَالِ نَصیِبٌ مِّمَّا تَرَکَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ وَلِلنِّسَاء نَصِیبٌ مِّمَّا تَرَکَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کَثُرَ نَصِیباً مَّفْرُوضاً(7) (سوره نساء)
ترجمه : برای مردان و برای زنان از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان از خود به جای می
گذارند سهمی است ، خواه آن ترکه کم باشد و یا زیاد . سهم هر یک را خداوند مشخّص و
واجب گردانده است ( و تغییرناپذیر است ) .
وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُوْلُواْ الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینُ
فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلاً مَّعْرُوفاً(8) (سوره نساء)
ترجمه : و هرگاه خویشاوندان ( فقیر شخص مرده ) و یتیمان و مستمندان ( غیر خویشاوند
) بر تقسیم ( ارث ) حضور پیدا کردند ، چیزی از آن اموال را بدانان بدهید و به گونه
زیبا و شایسته با ایشان سخن بگوئید ( و از آنان دلجوئی و معذرت خواهی کنید ) .
وَلْیَخْشَ الَّذِینَ لَوْ تَرَکُواْ مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّیَّةً ضِعَافاً
خَافُواْ عَلَیْهِمْ فَلْیَتَّقُوا اللّهَ وَلْیَقُولُواْ قَوْلاً سَدِیداً(9)
(سوره نساء)
ترجمه : بر مردم لازم است ( که بر یتیمان ستم نکنند و ) بترسند از این که انگار خودشان
دارند می میرند و فرزندان درمانده و ناتوانی از پس خود برجای می گذارند و نگران
حال ایشان می باشند ( که آیا دیگران درباره آنان چه روا می دارند ؟ پس هم اینک
آنچه از مردم انتظار دارند که در حق فرزندانشان انجام دهند ، خودشان در حق یتیمان
مردم روا دارند و بالِ مهر و محبّت بر سر نوباوگان بی پناه بکشند ) . پس از خدا
بترسند و با یتیمان با متانت و محبّت سخن بگویند .
إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوَالَ الْیَتَامَى ظُلْماً إِنَّمَا یَأْکُلُونَ
فِی بُطُونِهِمْ نَاراً وَسَیَصْلَوْنَ سَعِیراً(10) (سوره نساء)
ترجمه : بیگمان کسانی که اموال یتیمان را به ناحق و ستمگرانه می خورند ، انگار آتش
در شکمهای خود ( می ریزند و ) می خورند . ( چرا که آنچه می خورند سبب دخول ایشان
به دوزخ می شود ) و ( در روز قیامت ) با آتش سوزانی خواهند سوخت .
الَّذِینَ یَذْکُرُونَ اللّهَ قِیَاماً وَقُعُوداً وَعَلَىَ جُنُوبِهِمْ وَیَتَفَکَّرُونَ فِی خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذا بَاطِلاً سُبْحَانَکَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ(191) (سوره آل عمران)
ترجمه : کسانی که خدا را ایستاده و نشسته و بر پهلوهایشان افتاده ( و در همه اوضاع
و احوال خود ) یاد می کنند و درباره آفرینش ( شگفت انگیز و دلهره انگیز و
اسرارآمیز ) آسمانها و زمین می اندیشند ( و نقشه دلربا و ساختار حیرتزای آن ، شور
و غوغائی در آنان برمی انگیزد ، و به زبان حال و قال می گویند : ) پروردگارا ! این
( دستگاه شگفت کائنات ) را بیهوده و عبث نیافریده ای ؛ تو منزّه و پاکی ( از دست
یازیدن به کار باطل ! ) ، پس ما را ( با توفیق بر انجام کارهای شایسته و بایسته )
از عذاب آتش ( دوزخ ) محفوظ دار .