وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیَاء بَعْضٍ یَأْمُرُونَ
بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَیُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ
الزَّکَاةَ وَیُطِیعُونَ اللّهَ وَرَسُولَهُ أُوْلَئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللّهُ
إِنَّ اللّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ(71) (سوره توبه)
ترجمه : مردان و زنان مؤمن ، برخی دوستان و یاوران برخی دیگرند . همدیگر را به کار
نیک می خوانند و از کار بد باز می دارند ، و نماز را چنان که باید می گزارند ، و
زکات را می پردازند ، و از خدا و پیغمبرش فرمانبرداری می کنند . ایشان کسانیند که
خداوند به زودی ایشان را مشمول رحمت خود می گرداند . ( این وعده خدا است و خداوند
به گزاف وعده نمی دهد و از وفای بدان هم ناتوان نیست . چرا که ) خداوند توانا و
حکیم است
إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا
وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ
اللّهِ وَابْنِ السَّبِیلِ فَرِیضَةً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ(60) (سوره
توبه)
ترجمه : زکات مخصوص مستمندان ، بیچارگان ، گردآورندگان آن ، کسانی که جلب محبّتشان
( برای پذیرش اسلام و سودگرفتن از خدمت و یاریشان به اسلام چشم داشته ) می شود ، (
آزادی ) بندگان ، ( پرداخت بدهی ) بدهکاران ، ( صرف ) در راه ( تقویت آئین ) خدا ،
و واماندگان در راه ( و مسافران درمانده و دورافتاده از مال و منال و خانه و
کاشانه ) می باشد . این یک فریضه مهمّ الهی است ( که جهت مصلحت بندگان خدا مقرّر
شده است ) و خدا دانا ( به مصالح آفریدگان ) و حکیم ( در وضع قوانین ) است .
وَمِنْهُم مَّن یَلْمِزُکَ فِی الصَّدَقَاتِ فَإِنْ أُعْطُواْ مِنْهَا رَضُواْ وَإِن لَّمْ یُعْطَوْاْ مِنهَا إِذَا هُمْ یَسْخَطُونَ(58) (سوره توبه)
ترجمه : در میان آنان کسانی هستند که در تقسیم زکات از تو عیبجوئی می کنند و ایراد
می گیرند ( و نسبت بی عدالتی را به تو می دهند ! اینان جز به فکر حطام دنیا در
اندیشه چیز دیگری نیستند ، و لذا ) اگر بدانان چیزی از زکات داده شود خوشنود می
شوند و اگر چیزی از آن بدیشان داده نشود هرچه زودتر خشم می گیرند ( و اخم و تخم می
کنند ) .
قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَا إِلاَّ إِحْدَى الْحُسْنَیَیْنِ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِکُمْ أَن یُصِیبَکُمُ اللّهُ بِعَذَابٍ مِّنْ عِندِهِ أَوْ بِأَیْدِینَا فَتَرَبَّصُواْ إِنَّا مَعَکُم مُّتَرَبِّصُونَ(52) (سوره توبه)
ترجمه : بگو : آیا درباره ما جز یکی از دو نیکی انتظار دارید : ( یا پیروزی و
غنیمت در دنیا ، و یا شهادت و بهشت در آخرت ) . ولی ما درباره شما چشم به راه
هستیم که یا خداوند ( در این جهان یا آن جهان ) به عذابی از سوی خود گرفتارتان
سازد و یا ( در این جهان ) با دست ما ( مذلّت و خواری نصیبتان سازد ) . پس شما چشم
به راه ( فرمان و خواست ) خدا باشید و ما هم با شما در انتظاریم .
قُلْ أَنفِقُواْ طَوْعاً أَوْ کَرْهاً لَّن یُتَقَبَّلَ مِنکُمْ إِنَّکُمْ کُنتُمْ
قَوْماً فَاسِقِینَ(53) (سوره توبه)
ترجمه : ( ای پیغمبر ! به منافقانی که برای پنهان داشتن نفاق خود به بذل و بخشش می
پردازند ) بگو : چه از روی اختیار و چه از روی اجبار به بذل و بخشش بپردازید ، در
هر حال از شما پذیرفته نمی گردد ، چرا که شما قوم فاسقی هستید ( و بر دین خدا
میشورید و از فرمان او به در می روید و نفاقتان اعمال نیکتان را پوچ و بیسود می
گرداند ) .
وَمَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ کَفَرُواْ بِاللّهِ وَبِرَسُولِهِ وَلاَ یَأْتُونَ الصَّلاَةَ إِلاَّ وَهُمْ کُسَالَى وَلاَ یُنفِقُونَ إِلاَّ وَهُمْ کَارِهُونَ(54) (سوره توبه)
ترجمه : هیچ چیز مانع پذیرش نفقات و بذل و بخشش هایشان نشده است جز این که آنان به
خدا و پیغمبرش ایمان ندارند ( و کفر هم اعمال را پوچ و بیسود می کند ، ) و جز با
ناراحتی و بی حالی و سستی و سنگینی به نماز نمی ایستند ، و جز از روی ناچاری احسان
و بخشش نمی کنند .
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِنَّ کَثِیراً مِّنَ الأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ
لَیَأْکُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَیَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللّهِ
وَالَّذِینَ یَکْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلاَ یُنفِقُونَهَا فِی سَبِیلِ
اللّهِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِیمٍ(34) (سوره توبه)
ترجمه : ای مؤمنان ! بسیاری از علماء دینیِ یهودی و مسیحی ، اموال مردم را به ناحق
می خورند ، و دیگران را از راه خدا بازمی دارند ( و از اطمینان مردمان به خود
سوءاستفاده می کنند و از پذیرش اسلام ممانعت می نمایند . ای مؤمنان ! شما همچون
ایشان نشوید و مواظب علماء بدکردار و عرفاء ناپرهیزگار خود باشید و بدانید اسم و
رسمْ دنیاپرستان مال اندوز را تغییر نمی دهد ) و کسانی که طلا و نقره را اندوخته
می کنند و آن را در راه خدا خرج نمی نمایند ، آنان را به عذاب بس بزرگ و بسیار
دردناکی مژده بده .
یَوْمَ یُحْمَى عَلَیْهَا فِی نَارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوَى بِهَا جِبَاهُهُمْ
وَجُنوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْ هَذَا مَا کَنَزْتُمْ لأَنفُسِکُمْ فَذُوقُواْ مَا
کُنتُمْ تَکْنِزُونَ(35) (سوره توبه)
ترجمه : روزی ( فرا خواهد رسید که ) این سکّه ها در آتش دوزخ ، تافته می شود و
پیشانیها و پهلوها و پشتهای ایشان با آنها داغ می گردد ( و برای توبیخ ) بدیشان
گفته می شود : این همان چیزی است که برای خویشتن اندوخته می کردید ، پس اینک بچشید
مزه چیزی را که می اندوختید .
إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً فِی کِتَابِ اللّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَات وَالأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ فَلاَ تَظْلِمُواْ فِیهِنَّ أَنفُسَکُمْ وَقَاتِلُواْ الْمُشْرِکِینَ کَآفَّةً کَمَا یُقَاتِلُونَکُمْ کَآفَّةً وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ(36) (سوره توبه)
ترجمه : شماره ماهها ( ی سال قمری ) در حکم و تقدیر خدا ( ی متعال ، و مضبوط در
لوح محفوظ ، یا موجود ) در کتاب آفرینش - از آن روز که آسمانها و زمین را آفریده
است - دوازده ماه است که چهار ماه حرام است ( و آنها عبارتند از : ذی القعده ، ذی
الحجّه ، محرّم ، و رجب . جنگ در این ماهها حرام است ، و ) این ( تحریم نبرد )
آئین راستین و تغییرناپذیر ( خدا ) است ، پس در آنها به خویشتن ستم نکنید ( و جنگ
در آنها را حلال ندانید ، مگر این که تجاوز و قانون شکنی از سوی دشمن باشد و شما
به ناچار از خود دفاع کنید . ای مؤمنان ! ) با همه مشرکان بجنگید همان گونه که
آنان جملگی با شما می جنگند ، و بدانید که ( لطف و یاری ) خدا با پرهیزگاران است .
إِنَّمَا النَّسِیءُ زِیَادَةٌ فِی الْکُفْرِ یُضَلُّ بِهِ
الَّذِینَ کَفَرُواْ یُحِلِّونَهُ عَاماً وَیُحَرِّمُونَهُ عَاماً لِّیُوَاطِؤُواْ
عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللّهُ فَیُحِلُّواْ مَا حَرَّمَ اللّهُ زُیِّنَ لَهُمْ سُوءُ
أَعْمَالِهِمْ وَاللّهُ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ(37) (سوره توبه)
ترجمه : به تأخیر انداختن ( و بهم زدن ترتیب ماههای حرام ) افزایش در کفر است .
کافران بدان گمراهِ ( گمراه و سرگشته تر از پیش ) می شوند . آنان یک سال ( ماه
حرام را ) حلال می کنند و یک سال ( ماه حلال را ) حرام می سازند ( و برابر آرزوی
خود ماهها را جابجا می نمایند و می گویند : ماهی در برابر ماهی ) تا با تعداد
ماههائی که خدا حرام کرده است موافقت برقرار سازند ( و عدد چهار را تکمیل گردانند
) و بدین وسیله چیزی را ( برای خود ) حلال نمایند که خداوند حرام کرده است ( و
چیزی را حرام نمایند که خداوند حلال فرموده است ) . کردار زشتشان در نظرشان آراسته
شده است ، و خداوند گروه کافران ( مُصرّ بر کفر را به راه سعادت ) هدایت نمی نماید
.
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَا لَکُمْ إِذَا قِیلَ لَکُمُ انفِرُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الأَرْضِ أَرَضِیتُم بِالْحَیَاةِ الدُّنْیَا مِنَ الآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فِی الآخِرَةِ إِلاَّ قَلِیلٌ (38) (سوره توبه)
ترجمه : ای مؤمنان ! چرا هنگامی که به شما گفته می شود : ( برای جهاد ) در راه خدا
حرکت کنید ، سستی می کنید و دل به دنیا می دهید ؟ آیا به زندگی این جهان به جای
زندگی آن جهان خوشنودید ؟ ( و فانی را بر باقی ترجیح می دهید ؟ آیا سزد که چنین
کنید ؟ ) تمتّع و کالای این جهان در برابر تمتّع و کالای آن جهان ، چیز کمی بیش
نیست .
إِلاَّ تَنفِرُواْ یُعَذِّبْکُمْ عَذَاباً أَلِیماً وَیَسْتَبْدِلْ قَوْماً
غَیْرَکُمْ وَلاَ تَضُرُّوهُ شَیْئاً وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ(39)
(سوره توبه)
ترجمه : اگر برای جهاد بیرون نروید ، خداوند شما را ( در دنیا با استیلاء
دشمنان و در آخرت با آتش سوزان ) عذاب دردناکی می دهد و ( شما را نابود می کند و )
قومی را جایگزینتان می سازد که جدای از شمایند ( و پاسخگوی فرمان خدایند و در اسرع
وقت دستور او را اجرا می نمایند . شما بدانید که با نافرمانی خود تنها به خویشتن
زیان می رسانید ) و هیچ زیانی به خدا نمی رسانید ( چرا که خدا بی نیاز از همگان و
دارای قدرت فراوان است ) و خدا بر هر چیزی توانا است ( و از جمله بدون شما هم می
تواند اسلام را پیروز گرداند ، و همچنین شما را از بین ببرد و دسته فرمانبرداری را
جانشین شما کند ) .
إِلاَّ تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُواْ
ثَانِیَ اثْنَیْنِ إِذْ هُمَا فِی الْغَارِ إِذْ یَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ
إِنَّ اللّهَ مَعَنَا فَأَنزَلَ اللّهُ سَکِینَتَهُ عَلَیْهِ وَأَیَّدَهُ
بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ کَلِمَةَ الَّذِینَ کَفَرُواْ السُّفْلَى
وَکَلِمَةُ اللّهِ هِیَ الْعُلْیَا وَاللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ(40) (سوره توبه)
ترجمه : اگر پیغمبر را یاری نکنید ( خدا او را یاری می کند ، همان گونه که
قبلاً ) خدا او را یاری کرد ، بدان گاه که کافران او را ( از مکّه ) بیرون کردند ،
در حالی که ( دو نفر بیشتر نبودند و ) او دومین نفر بود ( و تنها یک نفر به همراه
داشت که رفیق دلسوزش ابوبکر بود ) . هنگامی که آن دو در غار ( ثور جای گزیدند و در
آن سه روز ماندگار ) شدند ( ابوبکر نگران شد که از سوی قریشیان به جان پیغمبر
گزندی رسد ، ) در این هنگام پیغمبر خطاب به رفیقش گفت : غم مخور که خدا با ما است
( و ما را حفظ می نماید و کمک می کند و از دست قریشیان می رهاند و به عزّت و شوکت
می رساند . در این وقت بود که ) خداوند آرامش خود را بهره او ساخت ( و ابوبکر از
این پرتو الطاف ، آرام گرفت ) و پیغمبر را با سپاهیانی ( از فرشتگان در همان زمان
و همچنین بعدها در جنگ بدر و حُنَین ) یاری داد که شما آنان را نمی دیدید ، و
سرانجام سخن کافران را فروکشید ( و شوکت و آئین آنان را از هم گسیخت ) و سخن الهی
پیوسته بالا بوده است ( و نور توحید بر ظلمت کفر چیره شده است و مکتب آسمانی ،
مکتبهای زمینی را از میان برده است ) و خدا باعزّت است ( و هرکاری را می تواند
بکند و ) حکیم است ( و کارها را بجا و از روی حکمت انجام می دهد ) .
انْفِرُواْ خِفَافاً وَثِقَالاً وَجَاهِدُواْ بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنفُسِکُمْ فِی
سَبِیلِ اللّهِ ذَلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ(41) (سوره توبه)
ترجمه : ( ای مؤمنان ! هرگاه منادی جهاد ، شما را به جهاد ندا درداد فوراً ) به
سوی جهاد حرکت کنید ، سبک بار یا سنگین بار ، ( جوان یا پیر ، مجرّد یا متأهّل ،
کم عائله یا پرعائله ، غنی یا فقیر ، فارغ البال یا گرفتار ، مسلّح به اسلحه سبک
یا سنگین ، پیاده یا سواره و . . . در هر صورت و در هر حال ، ) و با مال و جان در
راه خدا جهاد و پیکار کنید . اگر دانا باشید می دانید که این به نفع خود شما است .
لَوْ کَانَ عَرَضاً قَرِیباً وَسَفَراً قَاصِداً لاَّتَّبَعُوکَ وَلَکِن بَعُدَتْ عَلَیْهِمُ الشُّقَّةُ وَسَیَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَکُمْ یُهْلِکُونَ أَنفُسَهُمْ وَاللّهُ یَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ(42) (سوره توبه)
ترجمه : ( منافقان ) اگر غنائمی نزدیک ( و در دسترس ) و سفری سهل و آسان باشد ( به
طمع دنیا ) از تو پیروی می کنند و به دنبال تو می آیند ، ولی راه دور و پردردسر (
همچون تبوک ) برای ایشان ناشدنی و نارفتنی است . به خدا سوگند می خورند که اگر می
توانستیم با شما حرکت می کردیم . آنان ( در واقع با این عملها و این دروغها )
خویشتن را تباه و هلاک می کنند ، و خدا می داند که ایشان دروغگویند .
عَفَا اللّهُ عَنکَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمْ حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکَ الَّذِینَ
صَدَقُواْ وَتَعْلَمَ الْکَاذِبِینَ(43) (سوره توبه)
ترجمه : خدا تو را بیامرزاد ! چرا به آنان اجازه دادی ( که از جهاد بازمانند و با
شما خارج نشوند ) پیش از آن که برای تو روشن گردد که ایشان ( در عذرهائی که می آورند
) راستگویند و یا بدانی که چه کسانی دروغگویند .
لاَ یَسْتَأْذِنُکَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ أَن یُجَاهِدُواْ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ وَاللّهُ عَلِیمٌ بِالْمُتَّقِینَ(44) (سوره توبه)
ترجمه : آنان که ایمان به خدا و روز رستاخیز دارند در انجام جهاد با مال و جان (
در راه یزدان ) از تو اجازه نمی گیرند ، ( زیرا جهاد واجب است و در اداء واجبات ،
کسب اجازه لازم نیست . این چنین مؤمنان راستینی که برای رفتن به جهاد اجازه نمی
گیرند ، به طریق اوّلی برای نرفتن به جهاد درخواست اجازه نمی کنند ) و خداوند به
خوبی افراد پرهیزگار را می شناسد ( و از نیّات و اعمال آنان کاملاً آگاه است ) .
إِنَّمَا یَسْتَأْذِنُکَ الَّذِینَ لاَ یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ
وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِی رَیْبِهِمْ یَتَرَدَّدُونَ(45) (سوره توبه)
ترجمه : تنها کسانی از تو اجازه می خواهند که ( در جهاد شرکت نکنند که مدّعیان
دروغینند و ) به خدا و روز جزا ایمان ندارند و دلهایشان دچار شکّ و تردید است و در
حیرت و سرگردانی خود بسر می برند .
وَلَوْ أَرَادُواْ الْخُرُوجَ لأَعَدُّواْ لَهُ عُدَّةً وَلَکِن کَرِهَ اللّهُ
انبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَقِیلَ اقْعُدُواْ مَعَ الْقَاعِدِینَ(46) (سوره
توبه)
ترجمه : اگر ( این منافقان نیّت پاک و درستی داشتند و ) می خواستند ( برای
جهاد ) بیرون روند ، توشه و ساز و برگ آن را آماده می کردند ( و مسلّح و مجهّز در
خدمت رسول راه می افتادند . ) امّا خدا ( می دانست که اگر برای جهاد بیرون می
آمدند جز زیان و ضرر نداشتند . این بود که ) بیرون شدن و حرکت کردن آنان را ( به
سوی میدان نبرد ) نپسندید و ایشان را از ( این کار ) بازداشت . و بدیشان گفته شد :
با نشستگان ( عاجز و ناتوان ، از قبیل : بیماران و پیران و کودکان و زنان ، در
خانه ) بنشینید ( چرا که شایستگی آن را ندارید که در کارهای بزرگ و راه سترگ خدا
گام بردارید ) .
لَوْ خَرَجُواْ فِیکُم مَّا زَادُوکُمْ إِلاَّ خَبَالاً ولأَوْضَعُواْ خِلاَلَکُمْ
یَبْغُونَکُمُ الْفِتْنَةَ وَفِیکُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ وَاللّهُ عَلِیمٌ
بِالظَّالِمِینَ(47) (سوره توبه)
ترجمه : اگر آنان همراه شما ( برای جهاد ) بیرون می آمدند ، چیزی جز شر و فساد بر
شما نمی افزودند ، و به سرعت در میان شما حرکت می کردند و مشغول آشفتن و گول زدن و
برگرداندنتان از دین می شدند . در میانتان هم کسانی هستند که سخن ایشان را بشنوند
( و دعوت تفرقه آمیز و فتنه برانگیز ایشان را بپذیرند ) . خداوند ستمگران را خوب
می شناسد ( و از فاسق و فاجر ایشان آگاه و از رفتار آشکار و نهانشان باخبر است ) .
لَقَدِ ابْتَغَوُاْ الْفِتْنَةَ مِن قَبْلُ وَقَلَّبُواْ لَکَ الأُمُورَ حَتَّى
جَاء الْحَقُّ وَظَهَرَ أَمْرُ اللّهِ وَهُمْ کَارِهُونَ(48) (سوره توبه)
ترجمه : ( این گروه منافقان ) پیش از این هم به فتنه گری و ایجاد فساد ( در میان
شما ) پرداخته اند و ( در جنگ احد و دیگر موارد ) برضدّ شخص پیغمبر ( و برخی از
مؤمنان و خود آئین اسلام توطئه ها چیده اند و ) نقشه ها کشیده اند و رایزنیها
نموده اند و نیرنگها ورزیده اند ( برای این که جلو اسلام را بگیرند و کار را بر تو
تباه کنند ) تا زمانی که - علی رغم خواست منافقان ( و به کوری چشم ایشان ) - یاری
خدا فرا رسید و آئین اسلام آشکار و پیروز گردید ( و دسته دسته مردمان بدان گرویدند
و مزه ایمان را چشیدند و به حساب منافقان رسیدند ) .