وَالأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ فِیهَا دِفْءٌ وَمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ
(5) (سوره نحل)
ترجمه : و چهارپایان ( چون گاو و شتر و بز و گوسفند ) را آفریده است که در آنها برای شما ، وسیله گرما ( در برابر سرما ، از قبیل پوشیدنی و گستردنی ساخته از پشم و مویشان ) و سودهائی ( حاصل از نسل و شیر و سواری و غیره ) موجود است و از ( گوشت ) آنها می خورید ( و در حفظ حیات خود می کوشید ) .
وَلَکُمْ فِیهَا جَمَالٌ حِینَ تُرِیحُونَ وَحِینَ تَسْرَحُونَ(6) (سوره نحل)
ترجمه : و برایتان در آنها زیبائی است بدان گاه که آنها را ( شامگاهان از چرا )
باز می آورید و آن گاه که آنها را ( بامدادان به چرا ) سرمی دهید .
وَتَحْمِلُ أَثْقَالَکُمْ إِلَى بَلَدٍ لَّمْ تَکُونُواْ بَالِغِیهِ إِلاَّ
بِشِقِّ الأَنفُسِ إِنَّ رَبَّکُمْ لَرَؤُوفٌ رَّحِیمٌ(7) (سوره نحل)
ترجمه : آنها بارهای سنگین شما را به سرزمین و دیاری حمل می کنند که جز با رنج
دادن فراوان خود بدان نمی رسیدید . بی گمان پروردگارتان ( که اینها را برای
آسایشتان آفریده است ) دارای رأفت و رحمت زیادی ( در حق شما ) است .
وَالْخَیْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوهَا وَزِینَةً وَیَخْلُقُ مَا
لاَ تَعْلَمُونَ(8) (سوره نحل)
ترجمه : و ( خدا ) اسبها و استرها و الاغها را ( آفریده است ) تا بر آنها
سوار شوید و زینتی باشند ( که به دلهایتان شادی بخشد ، و خداوند ) چیزهائی را (
برای حمل و نقل و طی مسافات ) می آفریند که ( شما هم اینک چیزی از آنها ) نمی
دانید .
ــــــــــــــــــــــــــــ
هُوَ الَّذِی أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لَّکُم مِّنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ
شَجَرٌ فِیهِ تُسِیمُونَ(10) (سوره نحل)
ترجمه : او کسی است که از آسمان آبی فرو فرستاده است ( که مایه حیات است ) و شما
از آن می نوشید ( و زلال و گوارایش می یابید ) و به سبب آن گیاهان و درختان می
رویند و شما حیوانات خود را در میان آنها می چرانید .
یُنبِتُ لَکُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیْتُونَ وَالنَّخِیلَ وَالأَعْنَابَ وَمِن
کُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ(11) (سوره
نحل)
ترجمه : خداوند به وسیله آن ( آب ) زراعت و ( درختان ) زیتون و خرما و انگور و همه
میوه ها را برای شما می رویاند . بی گمان در این ( کار آفرینش میوه های رنگارنگ و
محصولات کشاورزی گوناگون ) نشانه روشنی است ( از خدا ) برای کسانی که ( درباره
نیروی آفریننده آنها ) بیندیشند ( و با چشم بینش و خرد به جهان گیاهان بنگرند ) .
ـــــــــــــــــــــــــــــــ
وَهُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُواْ مِنْهُ لَحْماً طَرِیّاً
وَتَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْکَ مَوَاخِرَ
فِیهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ(14) (سوره نحل)
ترجمه : و او است که دریا را مسخر ( شما ) ساخته است تا این که از آن گوشت تازه
بخورید و از آن زیوری بیرون بیاورید که بر خود می پوشید ( و خویشتن را بدان می
آرائید و حس زیبائی را اشباع می نمائید ) و ( تو ای انسان ! ) کشتیها را می بینی
که ( سینه ) دریا را می شکافند و ( امتعه و اقوات را بدینجا و آنجا می رسانند .
خدا این نعمت را به شما داد ) تا شما فضل او را بجوئید ( و از دریا در مسیر تجارت
استفاده نمائید ) و سپاسگزاری کنید .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وَعَلامَاتٍ وَبِالنَّجْمِ هُمْ یَهْتَدُونَ(16) (سوره نحل)
ترجمه : و نشانه هائی ( از قبیل : کوهها و درّه ها و بادها و رودها و رنگ خاکها را
پدید آورد که مردمان در روز بدانها راه خود را پیدا می کنند ) و ( در شب که از این
علائم استفاده نمی شود ) ایشان به وسیله ستارگان رهنمون می شوند .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وَلِلّهِ یَسْجُدُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأَرْضِ مِن دَآبَّةٍ
وَالْمَلآئِکَةُ وَهُمْ لاَ یَسْتَکْبِرُونَ(49) (سوره نحل)
ترجمه : آنچه در آسمانها و آنچه در زمین جنبنده وجود دارد ، خدای را سجده می برند
و کرنش می کنند ، و فرشتگان نیز خدای را سجده می برند و تکبّر نمی ورزند .
ــــــــــــــــــــــــــــــ
وَإِنَّ لَکُمْ فِی الأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُّسْقِیکُم مِّمَّا فِی بُطُونِهِ
مِن بَیْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَّبَناً خَالِصاً سَآئِغاً لِلشَّارِبِینَ(66) (سوره
نحل)
ترجمه : بی گمان ( ای مردمان ! ) در وجود چهارپایان برای شما ( درس ) عبرتی است (
که در پرتو آن می توانید به خدا پی ببرید . چه عبرتی از این برتر که ما ) از برخی
از چیزهائی که در شکم آنها است ، شیر خالص و گوارائی به شما می نوشانیم که از میان
تفاله و خون بیرون می تراود و نوشندگان را خوش می آید .
وَمِن ثَمَرَاتِ النَّخِیلِ وَالأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکَراً
وَرِزْقاً حَسَناً إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ(67) (سوره نحل)
ترجمه : ( خداوند ) از میوه های درختان خرما و انگور ، ( غذای پربرکتی نصیب شما می
سازد که گاه آن را به صورت زیانباری در می آورید و از آن ) شراب درست می کنید و (
گاه ) رزق پاک و پاکیزه از آن می گیرید . بی گمان در این ( گردآوری دو و چند
خاصیّت و قابلیّت در میوه ها ) نشانه ای ( از قدرت آفریدگار ) برای کسانی است که
از عقل و خرد سود می گیرند .
وَأَوْحَى رَبُّکَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتاً
وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُونَ(68) (سوره نحل)
ترجمه : پروردگارت به زنبوران عسل ( راه زندگی و طرز معیشت را ) الهام کرد
( و بدان گونه که تنها خود می داند به دلشان انداخت ) که از کوهها و درختها و
داربستهائی که مردمان می سازند ، خانه هائی برگزینید .
ثُمَّ کُلِی مِن کُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلاً یَخْرُجُ
مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِی
ذَلِکَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ(69) (سوره نحل)
ترجمه : سپس ( ما به آنها الهام کردیم که ) از همه میوه ها بخورید و راههائی را
بپیمائید که خدا برای شما تعیین کرده است و کاملاً ( دقیق و ) در اختیارند . از
درون زنبور عسل ، مایعی بیرون می تراود که رنگهای مختلفی دارد . در این ( مایع
رنگارنگ ) بهبودی مردمان نهفته است . بی گمان در این ( برنامه زندگی زنبوران عسل و
ارمغانی که آنها به انسانها تقدیم می دارند که هم غذا و هم شفا است ) نشانه روشنی
( از عظمت و قدرت پروردگار ) است برای کسانی که ( درباره پدیده ها ) می اندیشند (
و رازها و رمزهای زندگی آفریدگان از جمله جانوران را پیش چشم می دارند ) .
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وَاللّهُ جَعَلَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجاً وَجَعَلَ لَکُم مِّنْ
أَزْوَاجِکُم بَنِینَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَکُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ
أَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللّهِ هُمْ یَکْفُرُونَ(72) (سوره نحل)
ترجمه : خدا از جنس خودتان همسرانی برای شما ساخت ( تا در کنار آنان
بیاسائید ) ، و از همسرانتان پسران و نوادگانی به شما داد ( تا بدانان دل خوش کنید
) ، و چیزهای پاکیزه ای ( همچون غلاّت و میوه جات و حیوانات ) به شما عطا کرد ( تا
از آنها استفاده کنید و خدای را سپاسگزاری نمائید ) . آیا ( با وجود این که کافران
می دانند که سرچشمه همه نعمتها خدا است و نه کس و نه چیز دیگری ، آیا باز هم ) به
( بتهای ) باطل ایمان می آورند و نعمت خدا را ( با شرک ورزیدن ) ناسپاس می گذارند
؟ !
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وَاللّهُ جَعَلَ لَکُم مِّن بُیُوتِکُمْ سَکَناً وَجَعَلَ لَکُم مِّن جُلُودِ
الأَنْعَامِ بُیُوتاً تَسْتَخِفُّونَهَا یَوْمَ ظَعْنِکُمْ وَیَوْمَ إِقَامَتِکُمْ
وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثاً وَمَتَاعاً إِلَى
حِینٍ(80) (سوره نحل)
ترجمه : خدا است که ( به شما قدرت آن را داده است که بتوانید برای خود خانه سازی
کنید و ) خانه هایتان را محلّ آرامش و آسایشتان گردانده است ، و از پوستهای
چهارپایان ( با ایجاد خواصّ ویژه ) چادرهائی برایتان ساخته است که در سفر و حضر
خود آنها را ( به آسانی جابجا می کنید و ) سبک می یابید ، و از پشم و کرک و موی
چهارپایان وسائل منزل و موجبات رفاه و آسایش شما را فراهم کرده است که تا مدّتی (
که زنده اید ) از آنها استفاده می کنید ( و پس از پایان این جهان ، نه شما می
مانید و نه نعمتهای آن ) .
وَاللّهُ جَعَلَ لَکُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلاَلاً وَجَعَلَ لَکُم مِّنَ الْجِبَالِ
أَکْنَاناً وَجَعَلَ لَکُمْ سَرَابِیلَ تَقِیکُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِیلَ تَقِیکُم
بَأْسَکُمْ کَذَلِکَ یُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تُسْلِمُونَ(81)
(سوره نحل)
ترجمه : خداوند سایه هائی برایتان از چیزهائی که آفریده است پدیدآورده ، و
پناهگاههائی برایتان از کوهها ساخته است ، و ( طرز ساختن و استفاده از لباسها را
به شما آموخته است و بدین وسیله ) جامه هائی برایتان تهیّه دیده است که شما را از
( اذیّت ) گرما و ( آزار ) جنگ محفوظ نگاه می دارد . بدین گونه خدا نعمتهای خود را
بر شما اتمام می بخشد تا این که ( حسّ قدردانی و شکرگزاری در درونتان بیدار و )
مطیع و مخلص او گردید ( و تنها او را خدا بدانید و فقط از وی فرمانبرداری کنید ) .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
إِنَّ اللّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِیتَاء ذِی الْقُرْبَى
وَیَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ وَالْبَغْیِ یَعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ
تَذَکَّرُونَ(90) (سوره نحل)
ترجمه : خداوند به دادگری ، و نیکوکاری ، و نیز بخشش به نزدیکان دستور می دهد ، و
از ارتکاب گناهان بزرگ ( چون شرک و زنا ) ، و انجام کارهای ناشایست ( ناسازگار با
فطرت و عقل سلیم ) ، و دست درازی و ستمگری نهی می کند . خداوند شما را اندرز می
دهد تا این که پند گیرید ( و با رعایت اصول سه گانه عدل و احسان و ایتاء ذی القربی
، و مبارزه با انحرافات سه گانه فحشاء و منکر و بغی ، دنیائی آباد و آرام و خالی
از هرگونه بدبختی و تباهی بسازید ) .
وَأَوْفُواْ بِعَهْدِ اللّهِ إِذَا عَاهَدتُّمْ وَلاَ تَنقُضُواْ الأَیْمَانَ
بَعْدَ تَوْکِیدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللّهَ عَلَیْکُمْ کَفِیلاً إِنَّ اللّهَ
یَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ(91) (سوره نحل)
ترجمه : به پیمان خدا ( که با همدیگر می بندید ) وفا کنید هرگاه که بستید ، و
سوگندها را پس از تأکید ( آنها با قَسمِ به نام و ذات خدا ) نشکنید ، در حالی که
خدای را آگاه و گواه ( بر معامله و وفای به عهد ) خود گرفته اید . بی گمان خدا می
داند آنچه را که می کنید ( و پاداش و پادافره کردارتان را می دهد ) .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وَلاَ تَتَّخِذُواْ أَیْمَانَکُمْ دَخَلاً بَیْنَکُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ
ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُواْ الْسُّوءَ بِمَا صَدَدتُّمْ عَن سَبِیلِ اللّهِ وَلَکُمْ
عَذَابٌ عَظِیمٌ(94) (سوره نحل)
ترجمه : سوگندهایتان را در میان خود وسیله نیرنگ و فساد نسازید ( و مردمان را با
قسمهای دروغ گول نزنید و از راه راست به در نکنید . اگر سوگند و قسم یاد کنید و
بدان وفا نکنید ، این امر ) سبب می شود که گامهای ثابت ( بر ایمان و گذارده در
جاده مستقیم مردمان ) از جای بلغزد ، و به سبب جلوگیری از راه خدا ( با رفتار
ناهنجاری که می ورزید ، در دنیا ) دچار بلا و بدی بشوید ، و در آخرت عذاب بزرگی
داشته باشید .
وَلاَ تَشْتَرُواْ بِعَهْدِ اللّهِ ثَمَناً قَلِیلاً إِنَّمَا عِندَ اللّهِ هُوَ
خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ(95) (سوره نحل)
ترجمه : پیمان یزدان را به بهای اندک ( جهان ) نفروشید ( و به خاطر منافع ناچیز
مادی ، عهدشکنی نکنید ) . بی گمان آنچه نزد خدا برای شما ( محافظین عهود ) است ،
بهتر است ( از آنچه برای آن پیمان شکنی می کنید ) ، اگر از حقیقت کار و واقعیّت
روزگار آگاه باشید و خوب و بد خود را بدانید .
ــــــــــــــــــــــــــــــــ
فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ(98)
(سوره نحل)
ترجمه : هنگامی که خواستی قرآن بخوانی ، از وسوسه های شیطان مطرود ( از رحمت یزدان
) به خدا پناه ببر ( تا اهریمن تو را از فهم معنی قرآن و عمل بدان باز ندارد ) .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
وَإِذَا بَدَّلْنَا آیَةً مَّکَانَ آیَةٍ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِمَا یُنَزِّلُ
قَالُواْ إِنَّمَا أَنتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لاَ یَعْلَمُونَ(101) (سوره
نحل)
ترجمه : هرگاه آیه ای ( از قرآن ) را به جای آیه دیگری ( از تورات و انجیل ) قرار
دهیم ( و برخی از احکام قرآن را جایگزین برخی از احکام کتابهای پیشین گردانیم ) و
خدا خود بهتر می داند که چه چیز را نازل می کند ( و حکمت این تعویض و تبدیل چیست ،
کافران ) می گویند : تو ( ای محمّد ! ) بی گمان بر زبان خدا دروغ می بندی ( و از
پیش خود چیزهائی به هم می بافی و به نام خدا ارائه می دهی . امّا چنین نیست که
ایشان می گویند و ) بلکه بیشتر آنان ناآگاهند ( و اهل علم و معرفت نیستند و از
فلسفه تعویض احکام در مراحل انتقالی جامعه بی خبرند ) .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فَکُلُواْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللّهُ حَلالاً طَیِّباً وَاشْکُرُواْ نِعْمَتَ
اللّهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ(114) (سوره نحل)
ترجمه : ( حال که چنین است ، شما ای مؤمنان ! همچون ایشان نباشید و ) از روزیهای
حلال و پاکیزه ای بخورید که خدا قسمت شما می گرداند ، و شکر نعمت خدا را به جا
آورید ، اگر وی را می پرستید ( و جز او را عبادت و پرستش نمی کنید ) .
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةَ وَالْدَّمَ وَلَحْمَ الْخَنزِیرِ
وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ
فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ(115) (سوره نحل)
ترجمه : ( آنچه را که مشرکان حرام می دانند ، حرام نیست ، بلکه خداوند ) تنها
مردار و خون و گوشت خوک و آنچه نام غیرخدا ( به هنگام ذبح ) بر آن گفته شده باشد (
و به نام بتان و شبیه آنها سر بریده شود ) بر شما حرام کرده است . ولی اگر آن کس
که مجبور شود ( به خاطر حفظ جان ، از آن اشیاء حرام بخورد ) در صورتی که علاقه مند
( به خوردن و لذّت بردن از چنین چیزهائی ) نبوده و متجاوز ( از حدّ سدّ جوع هم )
نباشد ، ( بر آنان ایرادی نیست ؛ چرا که ) خداوند بس آمرزنده و مهربان است .
وَلاَ تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُکُمُ الْکَذِبَ هَذَا حَلاَلٌ
وَهَذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُواْ عَلَى اللّهِ الْکَذِبَ إِنَّ الَّذِینَ یَفْتَرُونَ
عَلَى اللّهِ الْکَذِبَ لاَ یُفْلِحُونَ(116) (سوره نحل)
ترجمه : ( خداوند حلال و حرام را برایتان مشخّص کرده است ) و به خاطر چیزی که تنها
( از مغز شما تراوش کرده و ) بر زبانتان می رود ، به دروغ مگوئید : این حلال است و
آن حرام ، و در نتیجه بر خدا دروغ بندید . کسانی که بر خدا دروغ می بندند ، رستگار
نمی گردند .